Yes, you can fix your laptop!/nl

Een laptop repareren is vaak niet zo eng als u denkt.

Samenvatting

De meeste traditionele dichtklapare laptops zijn relatief eenvoudig te demonteren en te repareren. Hoewel ze niet zoveel standaardonderdelen bevatten als een desktopcomputer, kunnen de meeste onderdelen worden vervangen of geupgraded.

Als u besluit dat een laptop niet meer te repareren is, is er misschien nog de mogelijkheid om enkele onderdelen te hergebruiken.

Helaas bieden nieuwere ultradunne laptops minder mogelijkheden, en sommige zijn vrijwel niet meer te repareren.

Veiligheid

Maak een back-up van belangrijke gegevens voordat u begint. Het gaat niet vaak mis, maar waarom het risico nemen?

Schakel de stroom uit en verwijder een door de gebruiker vervangbare batterij als die aanwezig is, voordat u met het werk begint.

Overweeg of u antistatische voorzorgsmaatregelen moet nemen. Borstels en stofzuigers kunnen statische elektriciteit opwekken.

Voordat u begint

Voor alle taken, behalve de meest elementaire, is het eerste wat u moet doen zoeken naar een online reparatie- of demontagegids of -video. Een van de beste plaatsen om te zoeken is iFixit.com, maar een zoekmachine geeft ook andere. Veel laptops zijn er in verschillende varianten, dus als u uw exacte model niet kunt vinden, zoek dan in de gidsen naar het model dat er het dichtst bij ligt.

Het enige gereedschap dat u normaal gesproken nodig hebt is een set kleine schroevendraaiers en een wrikgereedschap - een gereedschap met een dun blad om de clips open te wrikken die de behuizing vaak bij elkaar houden. De iFixit Jimmy is ideaal. Een mes, bij voorkeur met een dun lemmet en een rond uiteinde en niet te scherp, volstaat als u niets anders heeft.

Voor de tussenliggende taken hebt u ook een middel nodig om de schroeven te organiseren. Pillendozen zijn een uitstekende keuze, maar eierdozen zijn ook goed. Noteer voor elk pillendoosje of eierdoosje uit welke demontagestap de schroeven komen. Je denkt dat je het wel onthoudt, maar geloof me, dat is niet zo!

Een andere goede oplossing is om de schroeven met Patafix op een vel papier te plakken. Zolang je maar de helft van het vel gebruikt, kun je het omvouwen om de schroeven redelijk veilig te houden als je het opzij moet leggen en later terug moet komen om de klus af te maken. Schrijf de demontage stap of waar de schroeven vandaan kwamen naast elke klodder Patafix. Als Patafix aan de schroefdraad kleeft, kunt u die bij de hermontage verwijderen door ze op een stukje schone Patafix te deppen; Patafix kleeft beter aan Patafix dan aan schroeven.

Soms vindt u pijlen tegen sommige schroeven aan de onderkant van een laptop of op een moederbord. Dit zijn de schroeven die u moet losdraaien; laat alle andere schroeven zitten, althans voorlopig.

Als de laptopkast niet uit elkaar wil, bedenk dan dat er altijd nog een schroef is! Als u hem bijvoorbeeld aan de linkerkant een centimeter of twee uit elkaar kunt halen, maar aan de rechterkant slechts een paar millimeter, dan zit de resterende schroef vrijwel zeker aan de rechterkant.

Bij de hermontage kan het soms gebeuren dat u bij een bepaalde stap meer gaten dan schroeven hebt. Dat komt omdat de andere gaten bedoeld zijn voor schroeven om de behuizing vast te zetten. Als je nu schroeven in die gaten zet, heb je later een probleem. Een goede demontagegids zal dit duidelijk maken.

Wat kunt u doen?

De constructie van traditionele clamshell-laptops is vergelijkbaar, hoewel u sommige van bovenaf en andere van onderaf opent. Modernere ultradunne en converteerbare laptops zijn meestal eenvoudiger van constructie, maar niet noodzakelijk gemakkelijker uit elkaar te halen. In het bijzonder:

• Sommige zijn aan elkaar gelijmd en bijna onmogelijk te repareren, terwijl bij andere gewoon het verwijderen van de achterkant toegang geeft tot het moederbord en de belangrijkste componenten.
• Batterijen kunnen meestal niet door de gebruiker worden vervangen, maar zijn ingebouwd. Ze zijn op maat gemaakt om in de laptopkast te passen en niet gemaakt van standaard cilindrische lithiumcellen.
• Het toetsenbord kan zijn ingebouwd in de bovenkant van de behuizing en het RAM-geheugen is rechtstreeks op het moederbord gesoldeerd, waardoor ze veel moeilijker te vervangen zijn.

De verschillende taken die u kunt uitvoeren zijn hieronder opgesomd, grofweg gegroepeerd naar moeilijkheidsgraad voor een typische clamshell laptop. Dat gezegd zijnde, wat gemakkelijk is op de ene laptop kan uitgebreide demontage vereisen op een andere, of vice versa.

Gemakkelijk

Batterij verwijderen of vervangen

Een laptop batterij verwijderen.

Bij veel laptops kunt u de batterij eenvoudig verwijderen door een paar vergrendelingen los te maken. Vaak is er één veerbelast. Bij nieuwere ultradunne en converteerbare laptops moet u waarschijnlijk de achterkant van de behuizing verwijderen. Zoek een online gids die u laat zien hoe dat moet.

Helaas is het vinden van vervangende batterijen een mijnenveld. Originele batterijen van de fabrikant zijn vaak buitensporig duur, en als ze al enkele jaren op de plank liggen, kunnen ze al aan capaciteit verliezen. Aftermarket batterijen kunnen het geld wel of niet waard zijn en kunnen zelfs afkomstig zijn van afgedankte laptops. Sommige worden opnieuw gemaakt met nieuwe cellen, wat prima is zolang de slimme controller in de batterij is gereset. Voor het overige kan een middeldure batterij een goede keuze zijn. Om uzelf te beschermen:

• Controleer de garantieperiode en het retourbeleid van de verkoper.
• Controleer de reputatie van de verkoper en de ervaringen van andere kopers op onafhankelijke beoordelingssites zoals Trustpilot. Wees u ervan bewust dat gunstige beoordelingen kunnen worden gekocht.
• Controleer bij aankomst van de batterij of u een garantie moet registreren om deze geldig te laten zijn, hoewel dit volgens het consumentenrecht niet nodig zou moeten zijn.

Batterijen voor ultradunne en converteerbare laptops zijn moeilijker te vervangen en mogelijk moeilijker te verkrijgen.

RAM vervangen of upgraden

Het RAM uit een laptop verwijderen.

Het upgraden van uw RAM (hoofdwerkgeheugen) is waarschijnlijk de gemakkelijkste upgrade die u kunt doen, en tegelijkertijd vaak een van de meest effectieve. U kunt meestal bij de RAM-sleuven komen door eenvoudigweg een serviceklep op de basis te verwijderen. Twee clips, één aan elke kant, houden elke geheugenmodule in zijn sleuf. Bij vervanging moet u ervoor zorgen dat de geheugenmodule zo ver mogelijk in de connector zit voordat u hem naar beneden draait om de clips vast te zetten.

Als uw laptop een 32-bits processor heeft of een 32-bits versie van Windows gebruikt en minder dan 4GB RAM heeft, dan is upgraden naar 4GB (het maximum dat hij kan gebruiken) over het algemeen de moeite waard en relatief goedkoop.

(Als u niet zeker weet of uw laptop 32 of 64 bits is, druk dan op de Windows-toets en "R" en typ msinfo32. Druk op Return. U krijgt dan een volledig overzicht van de bronnen van uw computer.)

Een 64-bits laptop upgraden naar meer dan 4GB kan de moeite waard zijn, vooral als u aan grafische, video- of audiobewerking doet, of vaak veel browsertabbladen open hebt staan.

Vervanging van een beschadigd of defect toetsenbord

Een laptop toetsenbord verwijderen.

Veel mensen nemen genoegen met een beschadigd of onbetrouwbaar toetsenbord zonder te beseffen hoe goedkoop en eenvoudig het te vervangen is.

Zoek naar een online gids. Meestal hoeft u alleen maar een reeks vergrendelingen langs één lange kant van het toetsenbord los te maken om het eruit te halen. Een lintkabel verbindt het nog steeds met het moederbord, en u kunt deze losmaken door voorzichtig een klembalk op te tillen of los te maken.

Bij sommige laptops wordt het toetsenbord bovendien op zijn plaats gehouden door een of meer schroeven die u van de onderkant van de behuizing moet losdraaien, of verborgen onder een opklikbare rand tussen het toetsenbord en het scherm. Bij andere is het toetsenbord geïntegreerd in de bovenkant van de behuizing, maar nog steeds niet zo moeilijk te verwijderen.

Vervangende toetsenborden voor de meeste laptopmodellen zijn online verkrijgbaar voor ongeveer 25 euro. Zorg ervoor dat u er een krijgt voor uw exacte model. Zorg er ook voor dat u er een krijgt met de juiste nationale toetsenbordindeling, anders vindt u sommige toetsen op onbekende plaatsen.

Harde schijf vervangen of upgraden

De harde schijf van een laptop verwijderen.

Heel vaak kunt u de harde schijf bereiken door simpelweg een servicekap op de basis te verwijderen. Bij sommige laptops, vooral die voor consumenten, kan een eerste demontage nodig zijn.

Het vervangen van een harde schijf door een solid state schijf is waarschijnlijk de meest effectieve manier om een oude laptop nieuw leven in te blazen. Maar als hij traag werkt door ongewenste software, pop-ups of virussen, dan moet u die eerst aanpakken.

Als u opslagruimte tekort komt, kunt u gemakkelijk een grotere harde schijf plaatsen. Harde schijven voor laptops zijn sterk gestandaardiseerd in grootte, hoewel ze in verschillende hoogtes verkrijgbaar zijn. Als u er een met een hogere capaciteit plaatst, controleer dan of deze niet dikker is dan de oude.

Als u uw besturingssysteem opnieuw wilt installeren op uw nieuwe schijf, is dat de eenvoudigste manier. Om uw bestaande systeem te kopiëren heeft u geschikte software voor het klonen van schijven nodig. Het kopiëren van een harde schijf naar een kleinere SSD vereist een extra stap om het bestandssysteem te verkleinen.

CD/DVD-schijf vervangen

Het verwijderen van een laptop CD/DVD drive.

Een defect CD/DVD-station is gemakkelijk te vervangen, of misschien wilt u het vervangen door een betere, of een Blu-ray-station. Ze hebben allemaal een standaard formaat, maar komen in een paar verschillende hoogtes.

Het CD/DVD-station schuift normaal gesproken gewoon in de behuizing van de laptop, maar het wordt vastgehouden door een schroef aan de achterkant, ergens rond het midden van de laptop. Vaak kunt u deze schroef verwijderen zonder de service cover aan de onderkant te verwijderen.

De schijf heeft meestal een omlijsting die qua vorm en stijl bij de laptop past, en deze kan worden losgemaakt en overgezet op een nieuwe schijf.

Iets moeilijker

De WiFi adapter vervangen

Een laptop WiFi adapter verwijderen.

WiFi zou gestandaardiseerd moeten zijn, maar toch zal een bepaald merk adapter soms weigeren betrouwbaar te werken met een bepaalde router. De WiFi adapter is vaak een kleine, gemakkelijk te vervangen printplaat.

Hij is samen met het RAM en de harde schijf heel gemakkelijk toegankelijk onder een serviceklep aan de onderkant van de behuizing. Til voorzichtig de twee antenneaansluitingen op en verwijder een of twee schroeven die de adapter op zijn plaats houden, verwijder vervolgens de adapter uit de aansluiting waarin hij past, die vergelijkbaar is met een RAM-aansluiting maar dan kleiner.

Op sommige laptops is de WiFi-adapter niet zo gemakkelijk bereikbaar, waardoor een eerste demontage nodig is.

De ventilator schoonmaken

Na een paar jaar komt het vaak voor dat de ventilator (of meestal de koelribben) verstopt raakt met mat stof. Hierdoor raakt de laptop oververhit, gaat de ventilator continu en misschien luidruchtig draaien en kan de laptop vastlopen.

Het schoonmaken van de ventilator is niet moeilijk, maar vereist meestal een vrij uitgebreide demontage van de laptop, wat ontmoedigend kan zijn. Laat u niet afschrikken. Met een goede demontagegids is dit perfect te doen.

De voedingsconnector vervangen

Een beschadigde voedingsconnector die geen betrouwbare verbinding meer maakt is niet ongewoon. In veel gevallen is hij vervangbaar. Net als bij het schoonmaken van de ventilator zal dit waarschijnlijk een vrij uitgebreide demontage vereisen, maar vaak is de voedingsconnector zelf gemakkelijk uit de kast te verwijderen en kan hij gewoon via een vliegend snoer op het moederbord worden aangesloten.

Als u pech hebt, kan het zijn dat de voedingsconnector rechtstreeks op het moederbord is gesoldeerd; in dat geval moet u zelfverzekerd zijn met een soldeerbout om hem te vervangen. Of misschien is het probleem dat de behuizing van de laptop gebroken is rond de voedingsaansluiting, zodat u de stekker niet helemaal naar binnen kunt duwen.

Het vervangen van de back-up batterij

Een laptop back-up batterij.

Alle laptops bevatten een kleine back-up batterij, vaak (om historische redenen) ten onrechte de CMOS batterij genoemd. Deze houdt de klok draaiende wanneer noch de netspanning noch een hoofdbatterij aanwezig zijn. (Het verwijderen van deze batterij zal de BIOS-instellingen en het BIOS-wachtwoord niet resetten, zoals soms wordt gedacht. Deze worden sinds ongeveer de jaren negentig in alle computers bewaard in een flash-geheugen, vergelijkbaar met een geheugenstick).

Deze batterij is meestal een niet-oplaadbare lithium knoopcel, of soms een oplaadbare nikkelbatterij in een plastic hoesje. In beide gevallen kan de batterij het na 10 jaar of langer begeven, waardoor de computer de tijd en datum verliest als de stroom uitvalt. Als je geluk hebt, zit hij aan een vliegend snoer dat via een miniatuur stekker en contactdoos met het moederbord is verbonden, of is het een knoopcel in een contactdoos. Anders kan het gesoldeerd zijn en is een zekere mate van demontage nodig om erbij te komen. Als u niet aan een identiek vervangend exemplaar kunt komen, moet het goed zijn, mits het dezelfde spanning en dezelfde chemie heeft. Als u toch moet improviseren, zorg dan voor een "gelabelde" batterij met gepuntlaste labels waaraan u kunt solderen. U kunt niet rechtstreeks op een batterij solderen zonder deze te beschadigen.

Moeilijker

Een gebroken scharnier repareren

Een gebroken laptopscharnier is een veel voorkomend probleem. Helaas is het bijna altijd het plastic waaraan het scharnier is bevestigd dat kapot is, en niet het scharnier zelf. De scharnier schroeven meestal in messing bussen die in plastic pilaren zitten die deel uitmaken van de behuizing. Deze pilaren zijn bij veel laptops gewoon niet sterk genoeg en breken af.

Reparatie kan vrij moeilijk zijn. Als u de plastic pilaar terug op de behuizing lijmt, moet hij heel precies geplaatst worden, wil hij niet onder spanning komen te staan als u het scharnier er weer op schroeft. Indien mogelijk is het het beste om de pilaar terug op de kast te lijmen, nog vast aan het scharnier, om het nauwkeurig te kunnen positioneren. Snel uithardende tweedelige epoxylijm is het beste, en als het eenmaal lichtjes vastzit, bouw je meer epoxy op rond de breuk om die te verstevigen.

Een alternatieve aanpak wordt gegeven in deze iFixit gids met muurpluggen en universele of houtschroeven.

Gebroken behuizing

Als de laptop is gevallen kan de behuizing gebarsten of gebroken zijn. Een cover of bezel of de clips die het vasthouden kan worden gebroken, waardoor het blijft vallen. Dit kan een uitdaging zijn om goed te repareren. De eenvoudige, zij het wat onelegante oplossing is het vastzetten met plakband. Zwarte PVC-tape past waarschijnlijk bij de behuizing. Gaffer of Duct tape zal sterker zijn.

Als de spanning van het scharnier ervoor zorgt dat de kast begint te barsten, kun je misschien een laagje versteviging over de barst aanbrengen met epoxylijm, of een stuk van een oude printplaat (met de onderdelen verwijderd!) over de barst lijmen.

Naast epoxy kun je misschien een inventieve manier vinden om thermoplasten te gebruiken voor reparaties aan de behuizing.

Het scherm vervangen

Een laptopscherm openen.

Het vervangen van het gehele deksel vereist een vrij uitgebreide demontage, maar laat u niet afschrikken! Naast de datakabel voor het scherm is er wellicht nog een kabel voor de achtergrondverlichting, waarschijnlijk twee voor de WiFi-antennes en nog een voor de webcam, indien aanwezig.

Alleen het LCD-scherm vervangen kan eenvoudiger zijn. Gewoonlijk zijn er een paar schroeven die de bezel vastzetten, met kleefdeksels die de koppen verbergen voor cosmetische doeleinden. Nadat deze zijn verwijderd, kan de rand van het deksel worden losgemaakt met behulp van een wrikgereedschap. De schroeven die het LCD-paneel in de behuizing houden komen nu tevoorschijn, en door deze te verwijderen kan het paneel voorzichtig naar voren worden gebogen om de datakabel los te maken.

De processor vervangen of upgraden

Bij de meeste traditionele clamshell-laptops zit de processor in een socket in plaats van op het moederbord gesoldeerd, en kan in principe vrij gemakkelijk worden vervangen. U zou dat kunnen doen als u denkt dat een defecte processor de oorzaak is van veelvuldige crashes, hoewel het moeilijk is die diagnose met enige betrouwbaarheid te stellen. U zou misschien een iets snellere processor kunnen plaatsen om het apparaat op het niveau te brengen van een krachtigere variant van hetzelfde model laptop, maar het is twijfelachtig of de moeite en kosten het voordeel waard zijn.

De hittepijp en het koelrooster zijn permanent aan het koellichaam bevestigd, en dit kan van de processor worden losgemaakt door de schroeven of klemmen te verwijderen die het op zijn plaats houden. Met een hefboom of een kwartslag schroef kan de processor dan worden losgemaakt van de zero insertion force socket. Het is van cruciaal belang dat alle oude koelplaatpasta wordt verwijderd en nieuwe wordt aangebracht precies zoals aanbevolen, anders kan de processor oververhit raken.

Onderdelen hergebruiken

Als u een laptop afdankt zijn er verschillende onderdelen die het waard zijn om te worden hergebruikt.

RAM

Het kan de moeite waard zijn het RAM-geheugen te bewaren om een andere laptop te upgraden, hoewel hoe ouder het is, hoe minder waarschijnlijk het is dat u er ooit een toepassing voor zult vinden. Waarom niet uw RAM samenvoegen met uw collega-reparateurs?

WiFi-kaart

Dit kan het bewaren waard zijn als u ooit geconfronteerd wordt met een laptop die geen betrouwbare verbinding maakt met de router van de eigenaar.

Harde schijf

Een USB harde schijf behuizing.

Dit is waarschijnlijk het gemakkelijkst. Voor een bescheiden bedrag kunt u een USB-behuizing voor een harde schijf krijgen, zodat u deze kunt gebruiken als een externe USB-schijf voor back-up of offline-opslag. Als u de harde schijf uit de laptop heeft gehaald, zit deze vaak nog in een laptop-specifieke houder. Deze wordt eenvoudig verwijderd door aan beide zijden twee schroeven los te draaien. De harde schijf past nu rechtstreeks in de nieuwe behuizing.

Een CD/DVD drive bay behuizing voor een harde schijf.

Als u vindt dat u tegenwoordig bijna nooit een CD/DVD-station nodig hebt en het net zo goed met een externe kunt doen, kunt u misschien een caddy voor een harde schijf krijgen die in uw CD/DVD-stationscompartiment past. Als u uw harde schijf hebt geüpgraded naar een SSD met minder capaciteit, kunt u deze gebruiken om uw oude harde schijf in onder te brengen. De hoogtes van de stationssleuf, de caddy die erin past en de harde schijf die erin past zijn de enige belangrijke dingen om te controleren.

CD/DVD drive

An enclosure for a laptop CD/DVD dive.

Similar USB enclosures can be obtained for a CD/DVD drive. Just as with a CD/DVD drive bay enclosure for a hard disk, you will need to ensure the height of the enclosure is sufficient for the CD/DVD drive. The drive will probably have a laptop-specific bezel which can be unclipped and replaced by one that comes with the enclosure.

CD/DVD drives often take more current than a USB socket will supply, and so the enclosure may have an extra USB lead to plug into a second USB socket for additional power.

Screen

A repurposed laptop screen.

If the laptop has a good high resolution screen it may be worth saving. You can obtain a controller for around £20 to turn it into an external monitor for your new laptop or to use with a Raspberry Pi. These controllers are often generic parts which the supplier must configure for your specific screen. The part number should be printed on the back of the screen and it's essential that you obtain a controller for that precise part number, including any suffixes or version numbers, otherwise there's a strong chance it won't work.

You can keep the screen in its existing laptop lid or make up a picture frame for it, and maybe laser-cut a box for the controller.

Alternatively, you can take the LCD assembly out and separate the LCD panel from the backlight. The backlight can then be used as a lightbox. With bigger screens such as flat screen TVs you can use the backlight for illumination. The way the light is concentrated in a direction perpendicular to the screen can give the impression of light coming through a window or skylight, as shown in this Youtube video.

Camera

If the laptop has a camera in the top of the screen, you may be able to make a USB webcam out of it. The camera chip itself is usually mounted on a small circuit board which also contains a USB interface chip. The cable connecting this through the hinge to the mainboard will contain 4 or 5 coloured wires, the colours typically being the same standard colors as a USB cable. All you have to do is match them up with the wires inside a scap USB cable, and you're done.