Wiki

Er zijn veel verschillende soorten lijm en plakband, elk met hun eigen sterke en zwakke punten. Hieronder leert u voor welke reparaties ze het beste werken.

Samenvatting

Er bestaan heel wat verschillende soorten lijm en plakband. De ene is meer geschikt voor een bepaalde reparatie dan de andere. Deze pagina helpt u het juiste middel te kiezen.

Let op: Vermelden we specifieke producten of merken op deze pagina, dan betekent dit niet dat we ze onderschrijven of aanbevelen. Dergelijke vermeldingen worden louter ter illustratie gegeven.

Veiligheid

Het is niet veilig gebroken elektrische onderdelen die met het net verbonden zijn, met lijm en/of plakband te repareren. Als u toch tot een dergelijke reparatie besluit (op eigen risico), gebruik dan altijd sterke tape, zoals Gaffertape, wikkel ze volledig om het voorwerp en zorg voor een goede overlapping.

Sommige lijmsoorten kunnen licht ontvlambaar zijn, huidirritatie veroorzaken of ongezonde dampen afgeven.

Soorten lijm

Er zijn veel soorten lijm. De eerste die we hieronder vermelden zijn voor veel herstellingen het handigst. We vermelden ook enkele andere soorten die nuttig kunnen zijn voor specifieke situaties.

Lees altijd de instructies van de fabrikant, anders krijgt u misschien een slecht resultaat of bent u zich niet bewust van mogelijke gevaren.

Superlijm

Pas op: superlijm plakt uw vingers onmiddellijk aan elkaar. Zorg dat u straks niet naar de spoedgevallendienst moet om ze los te krijgen...

Superlijm maakt een zeer sterke verbinding als de te verbinden oppervlakken goed op elkaar aansluiten, maar is niet zo goed in het opvullen van kieren. Koop het in kleine tubes, probeer de spuitmond na gebruik leeg te maken, en zorg dat u het deksel er goed op doet, anders zet het vast.

Als u toch een gat moet vullen, kunt u de truc van superlijm en bakpoeder toepassen. Doe een beetje bakpoeder in het gat - maar niet meer dan u kunt doordrenken met één druppel superlijm, en voeg dan de druppel superlijm toe. Moet u een groter gat vullen, herhaal dit proces dan zo vaak als nodig. Het geheel zal in een paar minuten uitharden tot een zeer harde en taaie vaste stof.

Epoxy

Epoxylijm zit in 2 aparte tubes, één met hars en één met verharder. Knijp dezelfde hoeveelheid uit elke tube en meng goed. Zorg ervoor dat u het juiste deksel weer op de juiste tube doet, anders krijgt u het er nooit meer af!

Epoxylijm is erg sterk en hecht aan de meeste dingen. Het is vooral geschikt voor het verlijmen van aangrenzende oppervlakken die goed op elkaar aansluiten. Omdat epoxylijm vrij vloeibaar is, is minder geschikt voor het vullen van kieren. Wilt u kieren vullen, dan kunt u beter epoxy stopverf gebruiken. Dit is meestal verkrijgbaar in de vorm van een stick die uit twee delen bestaat. U snijdt zoveel af als u nodig hebt en dan mengt u het door het met uw vingers te kneden.

Snel hardende epoxy is in een paar minuten uitgehard en dus zeer bruikbaar. Het duurt wel langer voordat de volledige sterkte is bereikt.

Smeltlijm

Smeltlijm (of Hotmelt) wordt geleverd in staafjes die u in een lijmpistool moet doen. Er zijn verschillende goede goedkope lijmpistolen op de markt. Breng de lijm aan en voeg de onderdelen onmiddellijk samen. De lijm zet zich in een paar seconden vast als hij afkoelt, maar het duurt iets langer voordat de volledige sterkte bereikt is.

Smeltlijm blijft flexibel nadat hij is uitgehard en is dus goed voor het repareren van flexibele dingen, zoals de zool van een schoen. Wanneer u een draad aan een printplaat gesoldeert, helpt een klodder smeltlijm voorkomen dat de draad buigt en breekt bij de soldeerverbinding.

PVA-lijm of houtlijm

Deze lijm hecht goed aan poreuze materialen zoals papier, hout en stof. Ze wordt gebruikt voor allerhande knutselwerk, voor het lijmen van hout, bij boekbinden en als behanglijm. Om twee stukken hout heel sterk met elkaar te verbinden, is een combinatie van schroeven en deze lijm, ideaal. Een niet-watervaste versie van PVA-lijm staat ook bekend onder de naam ‘schoollijm’. PVA-lijm heeft vaak een lange uithardingstijd.

Polyurethaanlijm

Deze lijm kunt u voor dezelfde toepassingen gebruiken als PVA lijm. Polyurethaanlijn heeft het voordeel dat ze in slechts 5 - 20 minuten uithardt. Tijdens het uitharden, vormt de lijm een droog schuim. Pas op: deze lijm is heel moeilijk te verwijderen (inclusief van uw vingers)!

Vinyllijm

Vinyllijm is goed voor het lijmen van PVC omdat het bestaat uit PVC in een oplosmiddel. Het oplosmiddel lost de te verlijmen oppervlakken gedeeltelijk op en vormt een las terwijl het uithardt.

Vinyllijm is goed voor het lijmen van PVC omdat het bestaat uit PVC in een oplosmiddel. Het oplosmiddel lost de te verlijmen oppervlakken gedeeltelijk op en vormt een las terwijl het uithardt.

Latexlijm

Latexlijm is eigenlijk een rubberoplossing. Ze vaak verkocht onder de naam Copydex. Ze is uitstekend geschikt voor het lijmen van stoffen.

Glaslijm

This is a UV-cured adhesive which is good for sticking glass, transparent acrylic or metal to glass or acrylic. To cure it you can use a UV torch or bank note checker, available cheaply on eBay. Alternatively you can simply leave it in sunlight, though it will take considerably longer.

Polystyrene Glue

Mainly used for assembling "Airfix" and similar plastic models, but also for paper.

Silicone Glue

Silicone filler is most commonly used for sealing around bathroom and kitchen fittings, and around window frames, but can also be used as an adhesive. It remains flexible after it has set but is not especially strong, and surfaces need to be clean and dry. You may see its use in consumer electronics where a blob has been applied to retain a flying lead in position.

Sugru is a type of silicone, described later.

Once opened, a tube of silicone adhesive is difficult to effectively seal. After a few months you may find the nozzle if not the whole tube has set solid.

Flour and water paste

Mix a little flour with water to make a moist spreadable paste. If you have nothing else to hand, this makes a surprisingly good glue for paper, card and fabric and is child-safe.

Sticky Tapes

PVC Tape

PVC insulating tape is good for wrapping around exposed wires and electrical connections, however, it should never be use as the sole protection in the case of mains (or higher) voltages. If two wires are simply twisted together, heat may be generated when a current flows and this could melt the tape. (Use solder or a crimped or screw-secured connection - see Connecting and joining wires.)

PVC tape sticks reasonably well but it's stretchy and not especially strong, so shouldn't be used simply for fixing.

Gaffer Tape and Duct Tape

These are very strong tapes used for holding things together. Gaffer tape has a fabric backing and is designed to be removable; it is often used to tape cables down to avoid trip hazards or to conceal them on stage. Duct tape has a plastic-coated fabric back and is designed to stick permanently: it is used for all sorts of repairs and is waterproof and very durable. The two are similar, are often confused and are interchangeable for many uses.

These tapes are very versatile. It's said that Mission Control knew they had a chance of saving the Apollo 13 crew when they realised they had duct tape on board.

Kapton Tape

A characteristic transparent orange or brown, you may have seen this without realising what it is. Being able to withstand a very wide range of temperatures from −269 to +400°C it's useful for insulation where high temperatures may be encountered, as well as for protecting sensitive parts when using a heat gun for soldering or desoldering. Its weakness is that in the longer term it can be degraded by moisture or by mechanical chaffing.

Self-amalgamating Tape

This isn't strictly adhesive, but when wrapped around an electrical junction or low pressure water pipe the layers fuse together seamlessly.

Heat-shrink Sleeving

A little different though useful in some of the same situations is heat-shrink sleeving. This comes in various diameters and shrinks to half the diameter when heated. Slipping a piece over a wire join is much better than using PVC tape. You can shrink it (ideally) with a hot air gun, or if you don't have one to hand, holding it very close over the barrel of a soldering iron will do it, but you need to be careful not to let it touch.

Stretch-release adhesive

If you've ever changed a smartphone battery or simply glanced at a repair guide for doing so, you will have come across the stretch-release strips that the batteries generally attached to the device shell with. These grip very strongly yet simply by pulling a tab on the end they stretch to many times their original length, releasing their grip in the process.

Similar products are available for general use, such as Tesa Powerstrips, which might be useful now and than in repair. Make sure the two items to be attached are accurately positioned before pressing them together as there will be little or no chance of adjusting them, short of removing the strip and using a new one.

Sellotape and Scotch Tape

These should normally only be used for paper and parcels. In an emergency you can use double-sided sticky tape to secure a smartphone battery within the smartphone shell but if it fails the battery might move and strain its connection to the main board.

Conductive Sticky Stuff

Bare Conductive electric paint

Bare Conductive is an electrically conductive paint which you may be able to use to bridge a broken connection. It has a much higher resistance than copper or solder and so isn't suitable where a low resistance connection is required or where it must carry more than a few mA. It should be fine, however, for connections to an LCD, or to the momentary-contact push buttons on nearly all modern electronic equipment.

A slight problem with it is that once opened, the dispenser dries out over a period of months. You may be able to rejuvenate it if you can unblock the nozzle and introduce a little plain water, then shake vigorously. A hypodermic syringe would be ideal for this.

Conductive Silver Paint

If you need a low resistance join for example to mend a broken circuit board trace then conductive silver paint may well do the job, although it's expensive. Like bare Conductive, once opened it dries out quite quickly, and being solvent based can't so easily be restored.

PCB pads

PCB Pads are not glue but flux coated cobber stribs meant for reaparing a PCB with broken cobber connectors. They are soldered on to the remaining cobber that needs reconnecting.

Other Sticky Stuff

Sugru

Sugru comes in sachets and initially has a putty-like consistency but cures to a synthetic rubber. Excellent for adding protection and strain relief to a low voltage cable (such as a headphone lead) where the outer insulation is starting to crack on its entry to the plug. The website www.sugru.com gives hundreds of other examples of its use. It comes in black or white and several bright colours.

A drawback is that part used sachets can't be resealed and will very quickly go off, and unused sachets have a limited shelf life. This can be extended somewhat by keeping them in the fridge.

You can make your own Sugru-like substance, Oogoo with silicone paste, corn starch and food colour.

Shoe Goo

Recommended by iFixit and others for sealing and patching holes in rubber shoe soles etc, this comes in a tube and cures to solid rubber. Waterproof, with good adhesion to flexible surfaces.

Thermoplastics

Polymorph consists of granules which turn soft when heated to 62 degrees centigrade, then harden again when they cool. The Register described it as 'the stuff of the gods, or would be if it had been around when the gods were choosing a construction material.'

Formcard is essentially the same except that it comes in convenient credit card sized pieces. The idea is that you can easily keep one with you for use whenever you might need it. It can be softened in hot water as required and then can be moulded for a variety of uses before it sets hard on cooling. It was launched in a Kickstarter campaign in late 2015 and is now available from the inventors website.

Fixits are very similar but come in the form of a stick. They appear to soften at a slightly lower temerature.

Epoxy putties

2-part epoxy adhesives are available mixed with a filler to make a putty-like product. The parts may come separately or as a stick with the hardener as a coating along its length. Cut off the required amount (equal amounts of the two parts if separate) and knead them together in your hands until they are thoroughly mixed.

Various different fillers are available, including steel powder, making a product which is extrremely tough when fully set. Milliput is a more general purpose product which comes in several grades intended for different mending and model-making applications.

Epoxy putties may not all bond as strongly to whatever you're mending as strainght epoxy adhesive, so are best for filling gaps.

Modelling Clay

There are several types of modelling clay, mostly used for making rather than repairing. Polymer clay can be cured by heating to a modest temperature of 130⁰C for 15 minutes and doesn't shrink or change shape in the process. It can be obtained from hobby, craft and art stores.

How to remove glue

Sometimes your problem might actually be to unglue something, either because it wasn't glued properly or because you need to disassemble the item for repair. Different glues will respond to different solvents, but two of the best for difficult cases are:

• Acetone (or nail polish remover)
• Proprietary glue removers (search online) such as Z-7 Debonder (acetone-based), especially any advertised for removing super glue.

The most effective glue removers contain heterocyclic ketone, which is a powerful glue remover. (Acetone is a ketone, but not a heterocyclic one. But if you want to know what heterocyclic means, don't ask us. Sign up for a course in advanced organic chemistry.)

Be aware that any solvents may irritate sensitive skin or discolour the glued item, especially fabrics.

External links

• If you're still not sure how to stick X to Y, then take a look at the website This to That.
• Tim Hunkin's video on different types of glue from his series "The Secret Life of Components" is well worth watching.
• Our Restart Radio show "Materials we use to hack and fix"